Mii lea boahtoregisttar?
Suoma boahtoregisttar lea elektrovnnalaš diehtovuođđu boahtodieđuide. Bargoaddi dehe eará mávssu máksi almmuha iežas máksin mávssuid boahtoregistarii dábálaččat 5 beaivvi siste máksinbeaivvis. Mávssut, mat galget almmuhuvvot boahtoregistarii, leat ovdamearkka dihte bálkkát, lunddolaš ovddut, vearuvuloš ja vearuhis goluid buhtadusat sihke eará boahtoboađut. Dasa lassin boahtoregistarii almmuhuvvojit ealáhagat ja ovddut. Almmuhangeatnegasvuohta guoská maid ruovttudoalu máksin mávssuid, ovdamearkka dihte bálkkáid ja bargobuhtadusaid.
Dieđuide, mat almmuhuvvojit boahtoregistarii, ii leat euromearálaš vuollerádji. Dienasoažžu agis ii leat almmuhangeatnegasvuođa dáfus mearkkašupmi, muhto maiddái vuolleahkásaččaide máksojuvvon mávssut galget almmuhuvvot.
Dieđut doaimmahuvvojit boahtoregistarii elektrovnnalaččat. Dieđut sáhttet almmuhuvvot báberskoviin dušše earenoamáš ákka geažil. Earenoamáš ágga sáhttá leat ovdamearkka dihte dalle, juos elektrovnnalaš almmuheapmi lea priváhtaolbmui, jápminbeassái, deivvolaš bargoaddái dehe olgoriikkalažžii teknihkalaš áru dihte veadjemeahttun.
Boahtoregistaris juogaduvvojit dieđut boahtoregistara dieđu geavaheddjiide. Dieđu geavaheaddjit leat lágas mearriduvvon doaibmit, geain lea riekti geavahit boahtoregistara dieđuid iežaset doaimmas, ovdamearkka dihte iešguđetlágán ovdomearrádusaid vuođđun.
Boahtoregistara ávkkit
Boahtoregisttar ovttageardánahttá ja čielggasmahttá bargoaddi almmuhangeatnegasvuođaid. Bargoaddi almmuha dieđuid máksojuvvon bálkkáin dušše okte boahtoregistarii, mas boahtoregistara dieđu geavaheaddjit vižžet iežaset dárbbahan dieđuid.
Boahtoregisttar álkidahttá ja jođálnuhttá earániid dikšuma eiseválddiiguin. Máŋggat suopmelaš eiseválddit, dego Vearrohálddahus ja Kela, ožžot iežaset dárbbahan dieđuid elektrovnnalaččat njuolga boahtoregistaris dalle, go dat dárbbahit dieđuid doaimmastis. Dienasoažžu ii dárbbat doaimmahit ovdamearkka dihte bálkárehkenastimiid ovdoohcamušaideaset čuovusin. Sierralágán ovdomearrádusat vuođđuduvvet boahtoregistara ánssus reálaáigásaš dihtui.
Dienasoažžu oažžu áigedássásaš ollislaš gova sutnje máksojuvvon bálkkáin, ealáhagain ja ovdduin álkit ovtta sajes. Boahtoregistara elektrovnnalaš earániid dikšunbálvalusas dienasoažžu sáhttá geahččat iežaset boahtodieđuid dehe dieđuid, maidda lea ožžon fápmudusa. Dienasoažžu sáhttá maid diŋgot boahtoregistaris iežas dienasdieđuid boahtoregisttarváldosa, dehege čoahkkáigeasu dienasožžui almmuhuvvon dietnasiin.
Boahtoregisttar duostu ránes ekonomiija. Boahtoregistara mielde almmuheami váillit sáhtte gávnnahuvvot hui jođánit bálkámáksima maŋŋel.
Mat almmuhusaid boahtoregistarii addojuvvojit?
Almmuhus, mii boahtoregistarii addojuvvo, válljejuvvo dan mielde, mat dieđuid almmuhuvvojit:
- Bálkádiehtoalmmuhusain bargoaddi iežas máksin bálkkáid ja ovdamearkka dihte bálkáheami ovdduid.
- Bargoaddi sierraalmmuhusain bargoaddi almmuha iežas máksin buohcanoadjomávssuid oktasašmeari ja vejolaš geahpádusaid.
- Dieđut riikkaidgaskasaš bargamis addojuvvojit, juos dienasoažžu bargá olgoriikkain.
- Láigobargi álggahanalmmuhus addojuvvo olgoriikkalaš láigobargis, gean olgoriikkalaš fitnodat lea láigohan barggu dagaheaddjái, gii lea Suomas.
- Ovdodiehtoalmmuhusa sáhttet addit dušše lágas mearriduvvon ovddu máksit. Máksi almmuha dieđuid iežas máksin ovdo- ja ealáhatdietnasiin.
Oahpásmuva sámegielat rávvagiidda:
Deavdinráva – bálkádiehtoalmmuhus (6101)
Deavdinráva – viiddes bálkádiehtoalmmuhus (6104)
Deavdinráva – bargoaddi sierraalmmuhus (6103)
Deavdinráva – Dieđut riikkaidgaskasaš bargamis (6105)
Deavdinráva – láigobargi álggahanalmmuhus (6106)
Almmut dieđuid boahtoregistarii elektrovnnalaččat
Boahtoregistaris áššit dikšojuvvojit elektrovnnalaččat. Dieđut almmuhuvvojit elektrovnnalaččat almmuheaddji válljen boahtoregistara kanálas. Boahtoregistara kanálat leat teknihkalaš rádjebajildus, elektrovnnalaš áššiid dikšunbálvalus ja láddenbálvalus. Dieđut sáhttet almmuhuvvot báberskoviin dušše earenoamáš ákka dihte. Dieđut eai sáhte almmuhuvvot telefovnna dehe šleađgaboastta bakte.
Eanemus ávžžuhahtti lea almmuhit dieđuid boahtoregistarii njuolga báikehálddahusvuogádagas, dehege nu gohčoduvvon teknihkalaš rádjebajildusa mielde. Teknihkalaš rádjebajildus dárkkuha boahtoregistara ja báikehálddahusvuogádaga gaskii huksejuvvon teknihkalaš oktavuođa, man mielde dieđut sáhttet almmuhuvvot boahtoregistarii automáhtalaččat.
Smávvafitnodatdoallit ja ruovttudoalut sáhttet geavahit nuvttá Palkka.fi-palvelua (sámás: bálká.fi-bálvalus), mas sáhttá rehkenastit bálkkáid sihke almmuhit dieđuid njuolga boahtoregistarii. Sierra almmuhus boahtoregistarii ii dalle dárbbahuvvo.
Dieđut sáhttet almmuhuvvot boahtoregistarii maid boahtoregistara elektrovnnalaš áššiid dikšunbálvalusas, juogo nu ahte láddejuvvo fiilan láddenbálvalussii dehe nu ahte dieđut bibmojuvvojit okta hávális fierbmeskoviin.
Boahtoregistara elektrovnnalaš áššiid dikšunbálvalussii identifiserejuvvo persovnnalaš fierbmebáŋkodovddaldagaiguin, mobiilasihkkarastimiin dehe sihkkarastingoarttain. Olgoriikkalaš fitnodaga olgoriikkalaš ovddasteaddji sáhttá dikšut áššiid fitnodaga beales boahtoregistaris, juos sus lea anustis Finnish Authenticator-identifiserenbálvalus sihke Suomi.fi-fápmudus.
Boahtoregistaris sáhttá dikšut áššiid eIDAS-dovddaldagain nu ahte geavaha elDas-bálvalusbivdinskovi.
Loga lasi identifiseremis (suoma-, ruoŧa- dehe eŋgelasgillii):
Identifiseren boahtoregistarii
Suomi.fi-fápmudusain áššit sáhttet dikšojuvvot fitnodaga dehe priváhtaolbmo beales
Juos dieđuid almmuheapmái geavahuvvo boahtoregistara elektrovnnalaš áššiid dikšunbálvalus, fitnodat sáhttá fápmudit ovdamearkka dihte rehketdoallodoaimmahaga dehe bálkárehkenasti almmuhit dieđuid fitnodaga beales boahtoregistarii.
Fápmudusa sáhttá mieđihit duššefal:
- fitnodaga beaivválaš jođiheaddji
- fitnodaga beaivválaš jođiheaddji sadjásaš
- fitnodaga doaibmaolmmoš, geas lea nammačállinriekti
- priváhta ealáhusbargi
- olmmoš, geasa soames ovddibuin lea mieđihan fápmudusrievtti.
Fápmudusa sáhttá dahkat bálvalusas Suomi.fi-valtuudet. (sámás: Suomi.fi-fápmudusat)
Loga lasi fápmudusa addimis (suoma-, ruoŧa- dehe eŋgelasgillii):
Organisašuvdna: fápmut boahtoregistara elektrovnnalaš áššiid dikšuma geavaheddjiid